Aardlekschakelaar aansluiten

08/08/2025

Myrthe

Wil jij de aardlekschakelaar vervangen of aansluiten? Een aardlekschakelaar aansluiten is een belangrijke stap bij het veilig maken van elektrische circuits in huis. In dit artikel zullen we uitleggen wat een aardlekschakelaar is, waarom het belangrijk is om deze correct aan te sluiten, en geven we stapsgewijze instructies voor het veilig aansluiten van een aardlekschakelaar.

Inhoudsopgave

Wat is een aardlekschakelaar

Een aardlekschakelaar is een veiligheidsvoorziening in je meterkast die jou en je huis beschermt tegen elektrische schokken en brand door lekstroom. Het belangrijkste doel van een aardlekschakelaar is het detecteren van onbalans tussen de stroom die de installatie binnenkomt en de stroom die eruit gaat.

• Normaal: Alles wat erin gaat, komt er ook weer uit.
• Bij lekstroom: Er “lekt” stroom weg, bijvoorbeeld via een kapotte kabel, defect apparaat of contact met water. Dit kan gevaarlijk zijn, omdat die stroom door een persoon of via brandbare materialen kan wegvloeien.

Als de aardlekschakelaar een verschil in stroom detecteert, betekent dit dat er ergens in het circuit een lek is opgetreden. In een dergelijk geval schakelt de aardlekschakelaar onmiddellijk de stroomtoevoer uit om elektrische schokken en brandgevaar te voorkomen.

Waarom een aardlekschakelaar aansluiten

Het aansluiten van een aardlekschakelaar is van cruciaal belang om de elektrische veiligheid in een woning te waarborgen. Hier zijn enkele redenen waarom het belangrijk is om een aardlekschakelaar te installeren:

Bescherming tegen elektrische schokken

Een aardlekschakelaar detecteert zelfs kleine lekstromen (meestal 30 milliampère (mA) of meer), die kunnen optreden als gevolg van een defect apparaat, beschadigde bedrading of vocht. Door de stroomtoevoer onmiddellijk af te sluiten wanneer zo’n lek wordt gedetecteerd, voorkomt de aardlekschakelaar elektrische schokken die anders ernstig letsel kunnen veroorzaken.

Brandpreventie

Lekstroom kan leiden tot oververhitting van draden en elektrische componenten, wat brandgevaar oplevert. Een aardlekschakelaar kan dergelijke risico’s verminderen door het circuit uit te schakelen bij de eerste tekenen van een lekstroom, waardoor branden worden voorkomen of beperkt.

Beveiliging van elektrische apparaten

Het gebruik van een aardlekschakelaar beschermt niet alleen mensen, maar ook elektrische apparaten. Door snel in te grijpen bij lekstroom kan de aardlekschakelaar voorkomen dat apparaten worden beschadigd.

Aardlekschakelaar is verplicht in woningen

In Nederland is een aardlekschakelaar hebben verplicht in een woning. Sinds 2005 moeten zelfs alle nieuwe groepenkasten voorzien zijn van minimaal twee aardlekschakelaars, zodat niet de hele woning zonder stroom valt bij een storing van één van de schakelaars.

Een nieuwe aardlekschakelaar aansluiten, hoe doe je dat?

Hier volgen de stappen om een aardlekschakelaar correct aan te sluiten:

1. Schakel de hoofdschakelaar uit: Voordat je begint, zorg ervoor dat de stroomtoevoer naar het hele elektrische circuit is uitgeschakeld door de hoofdschakelaar in de meterkast uit te schakelen. Hiermee voorkom je elk risico op elektrische schokken tijdens de installatie.
2. Kies de juiste aardlekschakelaar: Controleer of de aardlekschakelaar geschikt is voor het type en de belasting van het circuit dat je wil beschermen. Je kunt kiezen tussen verschillende stroomsterktes en gevoeligheidsniveaus, dus kies degene die het beste bij je behoeften past.
3. Plaats de aardlekschakelaar: Monteer de aardlekschakelaar in een elektrische verdeelkast of een speciale aardlekdoos, afhankelijk van je elektrische systeem. Zorg ervoor dat de aardlekschakelaar goed vastzit en stevig is gemonteerd.
4. Verbind de aardlekschakelaar: Sluit de inkomende voedingskabels aan op de aardlekschakelaar. De aardlekschakelaar heeft meestal drie aansluitpunten: L (fase), N (neutraal), en de aardingsaansluiting. Volg de instructies van de fabrikant voor de juiste aansluiting.
5. Sluit de uitgaande kabels aan: Verbind de uitgaande kabels van de aardlekschakelaar met de verdeelkast of de groepenkast. Let op dat de fase- en neutrale draden correct zijn aangesloten volgens de kleurcodering.
6. Sluit de aardingsdraad aan: Verbind de aardingsdraad met het aardingsaansluitpunt van de aardlekschakelaar. Deze draad moet ook correct zijn aangesloten op de aardingsrail in de verdeelkast.
7. Controleer de bedrading: Controleer zorgvuldig of alle draden stevig zijn aangesloten en dat er geen losse verbindingen zijn. Zorg ervoor dat er geen blootliggende draden of beschadigde isolatie is.
8. Schakel de hoofdschakelaar weer in: Nadat je alle aansluitingen hebt gecontroleerd en ervoor heeft gezorgd dat alles correct is aangesloten, kun je de hoofdschakelaar in de meterkast weer inschakelen.
9. Test de aardlekschakelaar: Om te controleren of de aardlekschakelaar naar behoren functioneert, druk je op de testknop op de schakelaar. Als de aardlekschakelaar goed werkt, moet deze onmiddellijk uitschakelen en de stroomtoevoer naar het circuit onderbreken.
10. Testperiodiek: Het is belangrijk om de aardlekschakelaar regelmatig te testen, bij voorkeur elke paar maanden, om ervoor te zorgen dat deze goed blijft functioneren.

Het correct aansluiten van een aardlekschakelaar is van groot belang voor de elektrische veiligheid in huis. Als je twijfelt of niet bekend bent met elektrische installaties, is het raadzaam om een erkende elektricien in te schakelen om deze taak voor je uit te voeren. Veiligheid staat altijd voorop bij elektrische werkzaamheden.

Hulp nodig bij het aansluiten van een aardlekschakelaar? Kom vandaag nog in contact met elektriciens.

Welk draad moet ik gebruiken?

Het soort draad dat je moet gebruiken, hangt af van hoe je de aardlekschakelaar wilt aansluiten. Meestal wordt draad van 4mm² of 6mm² gebruikt voor het aansluiten van een aardlekschakelaar, afhankelijk van het project, zoals bij krachtstroom aanleggen of perilex aansluiten voor zware apparatuur. Wil je de aardlekschakelaar rechtstreeks op de hoofdschakelaar aansluiten, dan heb je vaak draad van zes mm² nodig.

Om de aardlekschakelaar in de verdeelkast te plaatsen, kun je hem simpelweg op een DIN-rail klikken. Daarna verbind je de draden op de juiste plekken aan de aardlekschakelaar. Zo zit de aardlekschakelaar stevig vast en kan hij zijn taak goed doen om de elektrische veiligheid te waarborgen. Kies altijd de juiste draaddikte op basis van wat je nodig hebt voor je elektrische installatie, en volg de veiligheidsvoorschriften en normen zorgvuldig.

Welk component aansluiten?

Afhankelijk van hoe je elektrische kast is opgebouwd, kies je een bepaald soort aardlekschakelaar. In een kast met één stroomgroep gebruik je meestal een tweepolige aardlekschakelaar, die vaak wordt aangeduid als “2P”.

Voor kasten met drie stroomgroepen, gebruik je meestal een vierpolige aardlekschakelaar, aangeduid als “4P”. Bij het aansluiten van gewone elektrische apparaten gebruik je de tweepolige aardlekschakelaar, terwijl je voor zwaardere apparaten in een kast met drie stroomgroepen de vierpolige aardlekschakelaar gebruikt.

Een belangrijk verschil tussen deze schakelaars is de breedte: de tweepolige aardlekschakelaar is twee modules breed (ongeveer 36 millimeter), terwijl de vierpolige aardlekschakelaar vier modules breed is (ongeveer 72 millimeter).

Aardlekschakelaar boven of onder aansluiten

De voedende kant (van de hoofdschakelaar) wordt meestal aan de bovenkant aangesloten. De afgaande bekabeling (naar de groepen) komt aan de onderkant. Dit kan echter verschillen per installatie.

Het aansluitschema van een aardlekschakelaar is meestal op het apparaat zelf aangegeven. Volg dit schema nauwkeurig. Gebruik kabelverdeelblokjes als je meerdere draden onder één klem moet aansluiten.

Maximaal vier groepen per aardlekschakelaar

Het is gebruikelijk om niet meer dan vier groepen elektrische apparaten of circuits aan te sluiten op één aardlekschakelaar. Dit wordt gedaan om ervoor te zorgen dat de aardlekschakelaar goed kan werken en je beschermt tegen elektrische problemen, zoals schokken of brand. Door niet te veel groepen op één aardlekschakelaar aan te sluiten, wordt voorkomen dat kleine fouten in verschillende groepen de aardlekschakelaar onnodig laten uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat de elektrische installatie veilig en betrouwbaar blijft, en het maakt het ook gemakkelijker om problemen op te sporen en te repareren als er iets misgaat.

Wat kost het aansluiten van een aardlekschakelaar?

Wil je er zeker van zijn dat het aansluiten van de aardlekschakelaar goed en veilig wordt uitgevoerd? Schakel dan een erkende elektricien in. Belangrijk om te weten: alles wat na de kWh-meter in de meterkast wordt aangesloten op het stroomnet mag je als huisbezitter in principe zelf uitvoeren, maar de verzekering dekt het niet als er bijvoorbeeld brand uitbreekt door onkunde.

Het zelf aansluiten van de aardlekschakelaar is dan ook een risico wat je liever niet neemt. De elektriciteit aanleggen kosten voor een aardlekschakelaar variëren afhankelijk van het aantal groepen en de gebruikte apparatuur. In iedere woning is het verplicht om minimaal 2 aardlekschakelaars te hebben.

Daarnaast mogen er maximaal 4 groepen achter 1 aardlekschakelaar geplaatst worden. Het aantal aardlekschakelaars dat je nodig hebt is dus afhankelijk van het aantal groepen in de meterkast. Hieronder volgt een indicatie van de prijs per type project. Alle prijzen zijn inclusief materiaal, montage en btw weergeven.

Bij het vervangen van de aardlekschakelaar, of wanneer je de meterkast vervangen moet combineren met andere werkzaamheden zoals kabel trekken voor extra groepen, kunnen de kosten hoger uitvallen.

Verschil tussen 1-fase en 3-fase aansluiting

Iedere woning kent een 1-fase of een 3-fase aansluiting. Het type aansluiting is verschillend per woning en dit kan niet zomaar worden veranderd.

Hoe herken je het type aansluiting in jouw woning? Een 3-fase aansluiting herken je aan 4 dikke draden onderaan de groepenkast. Een 1-fase aansluiting heeft er 2. Een 1-fase aansluiting heeft een maximaal vermogen van 3,7 kW tot 7,4 kW en een 3-fase aansluiting 11 kW of 22 kW.

Het verschil tussen een 1-fase of 3-fase is het aantal fasen draden dat het pand binnenkomt. 3-fase stroominstallaties komen vaker voor in panden waar een groot stroomverbruik plaatsvindt, zoals een huishouden dat een (snelladende) laadpaal, warmtepomp of sommige typen grote inductie kookplaten heeft.

Prijsvoorbeelden aardlekschakelaar aansluiten

Goedkoopste:

Je wilt de aardlekschakelaar vervangen of aansluiten en hier het liefst niet te veel geld aan uitgeven. In dat geval kies je voor een goedkope aardlekschakelaar. Laat je dit type aardlekschakelaar aanleggen door een erkend specialist dan betaal je gemiddeld € 95.

Aardlekschakelaar:

Moet de aardlekschakelaar aangesloten of vervangen worden en ga je voor kwaliteit? Dan kies je een A-merk aardlekschakelaar, zoals: Holec, Hager, ABB en Attema. Het aansluiten van deze typen aardlekschakelaars laat je doen door een erkend specialist, zodat je zeker weet dat de aardlekschakelaar goed wordt aangesloten. Het laten plaatsen van een A-merk aardlekschakelaar kost gemiddeld € 135.

Aardlekautomaat:

Een aardlekautomaat is een combinatie van een aardlekschakelaar en een zekeringsautomaat. Met een aardlekautomaat worden niet alle groepen tegelijk uitgeschakeld bij een stroomlekkage of overbelasting, maar slechts de ene groep waar het lek of de overbelasting zich in bevindt. Een aardlekautomaat laten installeren kost gemiddeld € 170.

Hoe zijn deze prijzen opgebouwd?

De aardlekschakelaar vervangen of aansluiten is geen grootschalig project, dat je wettelijk gezien zelf mag uitvoeren. Toch is het aan te raden om dit te laten doen door een professionele elektricien.

Je wilt niet het risico nemen dat er iets verkeerd wordt aangesloten en zo het brandgevaar toeneemt. Verzekeringsmaatschappijen kunnen bij schade vragen naar bewijs dat het door een erkend installateur is gedaan. Zelf doen kan dan problemen geven bij schadeclaims.

Welke keuzes zijn van invloed op de prijs?

Keuze 1: Uurtarief of totaalprijs

De ene elektricien hanteert een uurtarief en de ander maakt een vaste prijsafspraak. Het gemiddelde uurtarief van een elektricien is € 40. Hoewel het aansluiten of vervangen van de aardlekschakelaar geen groot project betreft is het aan te raden om een vaste prijs af te spreken voor het vervangen of aansluiten van de aardlekschakelaar. Zo kom je aan het einde van de rit niet voor verrassingen te staan en weet je van tevoren precies waar je aan toe bent.

Keuze 2: Merk

Er zijn diverse merken aan aardlekschakelaars. Kies altijd voor een A-merk die bij voorkeur voorzien is van een KEMA-Keur keurmerk. Het KEMA-Keur is een breed geaccepteerd keurmerk voor de veiligheid van elektrische apparaten. Voorbeelden van erkende A-merken aardlekschakelaas zijn Holec, Hager, ABB en Attema. Een aardlekschakelaar zelf kost gemiddeld € 30 tot € 90 exclusief montage. Ga altijd voor de beste prijs-kwaliteitverhouding om complicaties achteraf te voorkomen.

Keuze 3: Aardlekschakelaar of aardlekautomaat

De aardlekautomaat is in principe hetzelfde als een aardlekschakelaar, maar de aardlekautomaat heeft een geïntegreerde zekeringsautomaat. Deze zorgt ervoor dat niet alle 4 groepen bij een lekkage of overbelasting worden uitgeschakeld, maar alleen de groep met het betreffende probleem. Dit voorkomt bijvoorbeeld dat de koelkast uitvalt, terwijl de kortsluiting in de woonkamer is ontstaan. De aardlekautomaat kost gemiddeld € 20 meer dan een normale aardlekschakelaar.

Keuze 4: Extra opties

Het aanleggen van de aardlekschakelaar gaat vaak gepaard met het vervangen van onderdelen in de meterkast. Denk hierbij aan het toevoegen van extra groepen of een beltrafo.

Wanneer moet je een aardlekschakelaar vervangen?

Een aardlekschakelaar heeft geen vaste vervangingsdatum zoals bij een rookmelder, maar er zijn duidelijke momenten waarop het verstandig of zelfs noodzakelijk is om hem te vervangen.

• Als de aardlekschakelaar niet meer uitschakelt bij een test (via de testknop “T”)
• Moderne aardlekschakelaars gaan vaak 20–30 jaar mee, maar bij oudere types (voor 1990) is vervanging sterk aan te raden.
• Bij uitbreiding van de groepenkast of plaatsing van extra groepen (bijv. zonnepanelen, warmtepomp, laadpaal).
• Als hij spontaan uitvalt zonder duidelijke oorzaak of niet meer terug in te schakelen is.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij een aardlekschakelaar aansluiten?

Let op deze veelvoorkomende fouten:

• Verwisselen van fase- en nuldraad
• Schroefverbindingen niet stevig genoeg vastdraaien
• Gebruik van verkeerde draaddiktes
• Te veel draden onder één klem plaatsen
• Vergeten de testknop te gebruiken na installatie

Test je aardlekschakelaar maandelijks door op de testknop te drukken. Zo weet je zeker dat hij nog goed werkt. Schakel bij twijfel over het aansluiten altijd een elektricien in!

Aardlekschakelaar aansluiten uitbesteden

Laat je het aansluiten van je aardlekschakelaar liever over aan een vakspecialist? Bij Homedeal vraag je gratis en vrijblijvend elektricien offertes aan voor het laten aansluiten of vervangen van een aardlekschakelaar. Je ontvangt offertes van meerdere erkende elektriciens, die je met elkaar kunt vergelijken. Zo vind je de elektricien die bij jou past.

Veelgestelde vragen