Architect

Droom je van een woning die helemaal bij je past, of wil je jouw huis verbouwen? Dan is een architect inschakelen een slimme keuze. Hij of zij helpt je met het ontwerp, de tekeningen, vergunningen en de begeleiding van het bouwproces. In dit artikel ontdek je wat een architect is, wat het kost en hoe je de juiste specialist vindt.

Wat is een architect?

Een architect is een bouwkundig expert die gebouwen ontwerpt, technische tekeningen maakt en het bouwproces begeleidt. Hij of zij vertaalt jouw ideeën naar een functioneel en esthetisch ontwerp.

Maar een architect doet meer dan alleen tekenen: ook duurzaamheid, budget en regelgeving worden meegenomen in het totaalplaatje. Zeker bij grotere verbouwingen of nieuwbouwprojecten is een architect onmisbaar.

In Nederland is ‘architect’ een beschermde titel. Alleen professionals die ingeschreven staan in het architectenregister mogen zich zo noemen. Ze hebben een erkende opleiding gevolgd en zijn verplicht om zich te blijven bijscholen. Zo weet jij zeker dat je werkt met iemand die verstand van zaken heeft.

Soorten architecten: wie heb jij nodig?

Niet elk project vraagt om dezelfde soort specialist. Wil je alleen advies over inrichting? Of heb je iemand nodig die ook verstand heeft van constructie en vergunningen? Hieronder zie je de verschillen tussen een interieurstylist, interieurarchitect en architect, met uitleg wanneer je wie inschakelt.

Lees hieronder meer over de meest voorkomende architecten en voor welk soort projecten zij in te zetten zijn.

Interieurstylist of -adviseur

Een interieurstylist (of interieuradviseur) helpt je bij het inrichten en stylen van je woning. Denk aan kleuradvies, het kiezen van meubels en accessoires, het maken van moodboards en eventueel personal shopping. Deze specialist kijkt vooral naar sfeer, stijl en inrichting, zonder bouwkundige ingrepen.

Wanneer kies je voor deze specialist?

Bij een herinrichting of restyling van je woning, waarbij geen muren worden verplaatst of constructieve aanpassingen nodig zijn.

Interieurarchitect

Een interieurarchitect gaat een stap verder dan een stylist. Hij of zij ontwerpt de indeling van binnenruimtes, maakt technische tekeningen en houdt rekening met lichtinval, maatwerk, materialen én bouwkundige elementen. Een interieurarchitect mag ook structurele wijzigingen adviseren, zoals het verplaatsen van wanden of het ontwerpen van maatwerkmeubilair.

Een interieurarchitect wordt soms ook wel binnenhuisarchitect genoemd. Officieel is alleen de titel interieurarchitect beschermd, dus als je zeker wilt weten of de ‘binnenhuisarchitect’ waarmee je spreekt bevoegd is, controleer dan of hij of zij staat ingeschreven in het Architectenregister.

Alleen dan weet je zeker dat je werkt met een professional die voldoet aan de wettelijke opleidingseisen en kwaliteitseisen.

Wanneer kies je voor deze specialist?

Bij verbouwingen waarbij de indeling van ruimtes verandert, of wanneer je een maatwerkoplossing zoekt die zowel functioneel als esthetisch klopt.

Architect

Een architect ontwerpt gebouwen en woningen van A tot Z. Hij of zij maakt niet alleen creatieve ontwerpen, maar zorgt ook voor bouwkundige tekeningen, vergunningaanvragen en begeleiding tijdens het bouwproces. Architecten houden rekening met jouw wensen, de regelgeving, duurzaamheid, technische haalbaarheid en budget.

Wanneer kies je voor deze specialist? 

Bij nieuwbouw, een grote verbouwing, een aanbouw of wanneer je volledige begeleiding zoekt van ontwerp tot oplevering.

Wat zijn de architect prijzen?

De kosten van een architect hangen sterk af van wat je precies laat doen. Gaat het om een eenvoudig ontwerp, of wil je volledige begeleiding van het ontwerp tot de oplevering? De prijs verschilt daarnaast per architect, projecttype en manier van afrekenen.

Er zijn drie veelvoorkomende manieren waarop architecten hun tarieven berekenen: per uur, als percentage van de bouwkosten (honorarium) of per vierkante meter. Hieronder leggen we ze uit, met actuele prijsindicaties.

1. Uurtarief

Voor kleine opdrachten zoals een schetsontwerp, adviesgesprek of plattegrond hanteren veel architecten een uurtarief. Dit tarief varieert meestal tussen de € 70 en € 150 per uur, afhankelijk van ervaring, regio en complexiteit.

Geschikt voor: korte adviezen, losse tekeningen, intakegesprekken.

2. Honorarium (percentage van de bouwkosten)

Bij grotere projecten zoals een verbouwing of nieuwbouw werkt een architect vaak met een honorarium, dat wordt berekend als percentage van de totale bouwkosten. Meestal ligt dit percentage tussen de 8% en 14%, afhankelijk van de omvang van het project en de mate van begeleiding.

Geschikt voor: complete trajecten waarbij ontwerp én bouwbegeleiding nodig zijn.

3. Prijs per m²

Sommige architecten rekenen een vast bedrag per vierkante meter ontwerp. Dit ligt gemiddeld tussen de € 30 en € 80 per m². Deze methode is vooral handig voor het snel inschatten van de totale kosten, maar minder nauwkeurig bij complexe projecten.

Geschikt voor: eenvoudige nieuwbouw of ontwerp zonder begeleiding.

Hoe werkt een architect?

Een architect begeleidt je stap voor stap door het hele proces. Of je nu alleen een ontwerp nodig hebt of kiest voor een volledige bouwbegeleiding: je werkt altijd in duidelijke fases samen. Dit voorkomt misverstanden én zorgt voor overzicht in kosten en planning.

Hieronder leggen we uit hoe zo’n traject er in de praktijk uitziet.

1. Kennismaking en intake

Het begint altijd met een kennismakingsgesprek. De architect luistert naar jouw wensen, bekijkt de locatie of bestaande woning, en stelt vragen over budget, woonstijl, duurzaamheid en vergunningen. Je bespreekt wat je wilt laten doen, en op welk niveau je begeleiding zoekt.

2. Schetsontwerp

Op basis van jullie gesprek maakt de architect een eerste schets. Dit geeft je een visueel beeld van hoe het eruit kan gaan zien. Denk aan een indeling van ruimtes, gevelaanzichten of volume-opbouw.

Je kunt hier feedback op geven en aanpassingen voorstellen. De architect past het ontwerp aan totdat je tevreden bent.

3. Voorlopig en definitief ontwerp

Zodra de grote lijnen vaststaan, werkt de architect het verder uit tot een voorlopig ontwerp. Hierin zijn maatvoeringen, materialen en globale technische oplossingen opgenomen. Na jouw akkoord volgt het definitieve ontwerp, inclusief de tekeningen die nodig zijn voor de vergunning en uitvoering.

4. Bouwaanvraag en bouwvoorbereiding

Als er een omgevingsvergunning nodig is, bijvoorbeeld bij een aanbouw of wijziging van de gevel, dan verzorgt de architect de bouwaanvraag. Hij of zij levert alle benodigde documenten aan bij de gemeente en voert waar nodig overleg met de welstandscommissie of stedenbouwkundige.

Ook worden de technische bouwtekeningen gemaakt voor de aannemer, inclusief details en materiaalkeuzes.

5. Begeleiding tijdens de bouw

Kies je voor volledige begeleiding, dan houdt de architect toezicht tijdens de uitvoering. Hij controleert of er volgens plan wordt gebouwd, bewaakt de planning en het budget en stuurt bij waar nodig. Zo houd jij overzicht, zonder zelf continu alles in de gaten te hoeven houden.

6. Oplevering

Is het project klaar? Dan controleert de architect samen met jou het eindresultaat. Zijn er nog gebreken of onvolkomenheden, dan bespreekt hij die met de aannemer. Pas als alles klopt, wordt het project formeel opgeleverd.

De lengte van het traject verschilt per opdracht. Een eenvoudig ontwerp kan binnen enkele weken afgerond zijn. Een compleet bouwproject kan maanden tot zelfs een jaar duren, afhankelijk van de omvang en vergunningsprocedures.

Hoe kies je een geschikte architect?

Weet jij al welk soort architect jou kan gaan helpen? Onderstaande stappen kunnen jou helpen met het vinden van de juiste architect voor jouw project.  

Stap 1: bepaal wat je nodig hebt

Heb je enkel interieuradvies nodig, of zoek je iemand die je helpt met een vergunningsaanvraag en technische tekeningen? Bij een kleine herinrichting volstaat vaak een interieurstylist. Voor een verbouwing of aanbouw is een interieurarchitect de betere keuze. Gaat het om nieuwbouw of een groot project met vergunningen? Dan is een volwaardige architect onmisbaar.

Stap 2: controleer of de architect is geregistreerd

Een architect of interieurarchitect moet ingeschreven staan in het Architectenregister. Dit garandeert dat hij of zij een erkende opleiding heeft gevolgd én voldoet aan wettelijke eisen. Kijk ook of de architect is aangesloten bij de BNA (Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus) voor extra zekerheid.

Stap 3: bekijk het portfolio en de stijl

Architecten hebben vaak hun eigen stijl en aanpak. Bekijk voorbeelden van eerder werk op hun website of social media. Let op details, afwerking en of hun stijl past bij jouw smaak. Een moodboard of inspiratiebeelden helpen om jouw voorkeuren duidelijk over te brengen.

Stap 4: vraag meerdere offertes aan

Vraag altijd meerdere offertes op. Zo krijg je inzicht in de prijs, werkwijze en ervaring van verschillende architecten. Let niet alleen op het totaalbedrag, maar ook op wat er precies wel of niet inbegrepen is. Sommige architecten begeleiden alleen het ontwerp, anderen nemen ook de uitvoering mee.

Stap 5: plan een kennismakingsgesprek

Een goede samenwerking begint met een klik. Tijdens een eerste gesprek ontdek je of de architect begrijpt wat jij belangrijk vindt en of jullie op dezelfde golflengte zitten. Bij grote projecten is dit extra belangrijk, omdat je langere tijd met elkaar samenwerkt.

Stap 6: check de voorwaarden

Let op zaken zoals:

1. Wat gebeurt er bij vertraging of wijzigingen?
2. Wie doet de communicatie met gemeente of aannemer?
3. Wat is het moment van oplevering?

Klaar om een architect te kiezen?

Of je nu een aanbouw plant, je droomhuis wilt laten ontwerpen of simpelweg advies zoekt over de beste indeling van je woning, de juiste architect helpt je vooruit. Maar hoe weet je wie bij jouw project past?

Via Homedeal vergelijk je eenvoudig meerdere erkende architecten in jouw regio. Gratis, vrijblijvend én snel. Je ontvangt offertes op maat en kiest zelf met wie je verder wilt. Zo bespaar je niet alleen tijd, maar ook geld.