Duurzaam wonen wordt steeds belangrijker, en biobased bouwen is een van de meest milieuvriendelijke manieren om een huis te bouwen of te renoveren. Maar wat is biobased bouwen precies? Welke nadelen moet je in overweging nemen? En kun je een subsidie krijgen om de kosten te verlagen? In dit artikel ontdek je alles over biobased materialen en hoe je de stap kunt zetten naar een duurzamer huis.
Inhoudsopgave
Wat is biobased bouwen?
Biobased bouwen is een bouwmethode waarbij minimaal 70% van de gebruikte materialen van plantaardige oorsprong is. Het gaat om hernieuwbare grondstoffen die relatief snel terug groeien, zoals hout, bamboe, hennep, stro of vlas. Tijdens de groei slaan deze materialen CO₂ op uit de lucht. In plaats van uitstoot, sla je dus broeikasgassen op in de muren van je woning.
Biobased bouwen is een onderdeel van circulair bouwen. Waar circulair bouwen draait om het hergebruik van materialen en het minimaliseren van afval, focust biobased bouwen zich specifiek op natuurlijke en hernieuwbare grondstoffen. Samen vormen ze de sleutel tot een duurzame bouwsector.
Denk bijvoorbeeld aan een houtskeletbouw-woning die niet alleen comfortabel en energiezuinig is, maar ook veel minder milieubelastend dan een betonnen variant.

Vergelijking: biobased vs traditionele bouw
| Eigenschap | Biobased materialen | Traditionele materialen |
|---|---|---|
| CO₂-impact | Slaan CO₂ op tijdens groei | Produceren CO₂ bij productie |
| Hernieuwbaarheid | Groeien snel weer aan | Eindige grondstoffen |
| Binnenklimaat | Goede vochtregulatie, geen giftige dampen | Mogelijke uitdamping van chemische stoffen |
| Stikstofuitstoot | Lager door lichte prefab onderdelen | Hoger door zwaar transport en machines |
Populaire biobased bouwmaterialen
Er zijn inmiddels heel wat natuurlijke bouwmaterialen op de markt die zich bewezen hebben. Hieronder een aantal bekende opties en hun toepassingen:
| Materiaal | Toepassingen | Eigenschappen |
|---|---|---|
| Hout & bamboe | Constructie, gevels, afwerking | Sterk, veelzijdig, goede CO₂-opslag |
| Hennep & vlas | Isolatie, wanden (vaak met kalk) | Goede isolatie, vochtregulerend |
| Stro | Wandvulling, dakisolatie | Zeer isolerend, lokaal beschikbaar |
| Mycelium | Isolatie, bouwblokken | Lichtgewicht, brandwerend, innovatief |
| Cellulose | Spouw- en dakisolatie | Gerecycled papier, betaalbaar en effectief |
Waar kun je biobased materialen toepassen?
Biobased materialen zijn verrassend veelzijdig. Je kunt er bijna elk onderdeel van je woning mee opbouwen of afwerken:
- Constructie: houtskeletbouw of CLT (cross-laminated timber)
- Isolatie: vlas, hennep, cellulose, houtvezel
- Wanden: kalkhennep, leem, houtvezelplaten
- Vloeren & afwerking: bamboe, kurk, linoleum
Deze materialen voldoen gewoon aan de bouwvoorschriften op het gebied van brandveiligheid, isolatie en sterkte.
Wat zijn de kosten?
De kosten van biobased bouwen liggen gemiddeld 10 tot 30% hoger dan traditionele bouwmethoden. Dit komt doordat biobased materialen nog in opkomst zijn en minder grootschalig geproduceerd worden.
Toch kunnen de kosten op lange termijn lager uitvallen, doordat deze materialen vaak een natuurlijke isolerende werking hebben en minder energie verbruiken. Daarnaast worden biobased bouwtechnieken steeds efficiënter, waardoor de prijzen in de toekomst kunnen dalen.
Voor- en nadelen van biobased bouwen
Biobased bouwen wordt steeds populairder doordat het vele voordelen heeft. Toch heeft biobased bouwen ook een aantal nadelen die je mee moet nemen in je overweging.
Voordelen
- Lage CO₂-uitstoot: biobased materialen slaan CO₂ op in plaats van het uit te stoten.
- Hernieuwbare grondstoffen: de materialen groeien snel terug en zijn vaak lokaal beschikbaar.
- Gezond binnenklimaat: natuurlijke materialen zorgen voor goede ventilatie en minder schadelijke stoffen.
- Goede isolatie: materialen zoals houtvezel en hennep hebben een hoge isolatiewaarde, wat energiekosten bespaart.
Nadelen
- Hogere aanschafkosten: biobased materialen zijn gemiddeld 5 tot 15% duurder. Op lange termijn bespaar je vaak juist geld door lagere energiekosten en minder onderhoud.
- Beperkte kennis: nog niet alle aannemers of architecten hebben ervaring met biobased bouwen.
- Vergunningsprocedures: sommige gemeenten zijn nog niet gewend aan biobased oplossingen. Daardoor kan de aanvraag soms langer duren.
Is er subsidie beschikbaar?
De overheid stimuleert biobased bouwen actief. Er gelden momenteel diverse regelingen en doelstellingen:
- Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB): doel is 30% biobased materialen in nieuwbouwwoningen in 2030.
- ISDE-subsidie: voor isolatiematerialen zoals hennep, vlas of cellulose (tot €30 per m²).
- Lokale subsidies: sommige gemeenten bieden extra ondersteuning.
- Duurzame hypotheken: met rentekorting of extra leenruimte voor biobased renovaties.
Let op: niet elke subsidie is automatisch toepasbaar. Laat je daarom goed adviseren door een architect of bouwspecialist die ervaring heeft met deze vorm van bouwen.
Begin vandaag nog met biobased bouwen!
Ben je overtuigd van de voordelen van biobased bouwen? Dan is de volgende stap simpel: vraag vrijblijvend offertes aan via Homedeal. Geef aan dat je natuurlijk en duurzaam wilt bouwen, en je wordt gekoppeld aan architecten en vakspecialisten die precies weten hoe ze dat moeten aanpakken.
Een architect kan bij het ontwerpen van het huis al rekening houden met natuurlijke materialen, slimme indelingen en energiezuinige oplossingen. Hoe eerder je een architect betrekt, hoe makkelijker het is om biobased keuzes te integreren in de constructie, isolatie en afwerking. Zo haal je het maximale uit je woning op het gebied van comfort, duurzaamheid én kosten.
Let op: niet iedere architect heeft al ervaring met biobased materialen, maar dat hoeft geen probleem te zijn. Door je wensen duidelijk te maken in de offerteaanvraag, vind je makkelijk een expert die aanbiedt wat jij zoekt.

Veelgestelde vragen
Biobased bouwen gebruikt natuurlijke, hernieuwbare grondstoffen die CO₂ opslaan en opnieuw kunnen groeien. Circulair bouwen richt zich op het hergebruiken van materialen om afval en verspilling te minimaliseren. Beide methoden dragen bij aan duurzaamheid, maar circulair bouwen kan ook niet-biologische materialen omvatten.
Veelgebruikte biobased materialen zijn hout, bamboe, vlas, hennep, stro en mycelium (schimmeldraden). Ook isolatiematerialen zoals houtvezelplaten en schapenwol vallen hieronder. Deze materialen zijn hernieuwbaar en hebben vaak een lage milieu-impact.
De nadelen zitten vooral in de hogere aanschafprijs en het feit dat niet alle bouwbedrijven er ervaring mee hebben. Ook kan het soms wat meer tijd kosten om een vergunning rond te krijgen. Maar met de juiste partner, zoals een architect die thuis is in biobased bouwen, hoeft dat geen grote uitdaging te zijn.